ŞEHİT VARİSLERİNE SAÄžLANAN HAKLAR
1. YASAL HAKLAR
a. Ölüm Yardımı ve Harcırah Ödemesi
926 sayılı TSK Personel Kanununun 177'nci maddesi ile 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanununun 16'ncı maddesi gereğince, şehit personelin (subay, astsubay, uzman jandarma, uzman erbaş) varislerine en yüksek devlet memuru aylığının (ek gösterge dahil) iki katı tutarında görevli olduğu Birlik K.lığınca "Ölüm Yardım Ödeneği" ödenir.
Subay, astsubay, uzman jandarmaların herhangi bir nedenle hayatını kaybetmesi halinde; görevli oldukları Birlik K.lığınca; 926 sayılı TSK Personel Kanunu hükümleri gereği en yüksek devlet memuru aylığının (ek gösterge dahil) iki katı tutarında, uzman erbaşların hayatını kaybetmesi halinde ise 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanununa göre kendi maaşlarının iki katı tutarında ölüm yardımı yapılır. Ayrıca hayatını kaybeden TSK personelinin ailesine ikamet yerlerine kadar geçici görev yolluğu (harcırah) ödenir.
Şehit olan rütbeli personelin bakmakla mükellef olduğu aile fertlerine beyan ettikleri ikamet merkezlerine taşınmaları maksadıyla harcırah ödenir.
b. Özel Harekat ve Operasyon Tazminatı
Görev yerleri itibari ile ek tazminat alan personelden; terörle mücadeleye yönelik görevlerin yapılması sırasında yaralanarak tedavileri devam edenlere, fiilen görev yapma koşulu aranmaksızın ek tazminat ödenmeye devam edilir. Bu ödemeler hiçbir şekilde 12 ayı geçemez. Yedek subay ve erbaş/erler emsalleri terhis edilseler bile kendileri terhis edilmediği sürece 12 aya kadar bu tazminatı alırlar. Kesin İşlemli Sağlık Raporunun alınması ve nakdi tazminat ödenmesi halinde ek tazminat ödenmesine son verilir.
c. Nakdi Tazminat:
(1) 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkındaki Kanun, 3713 Sayılı Terörle Mücadele Kanunu, 2453 sayılı Yurt Dışında Görevli Personele Nakdi Tazminat Verilmesi ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun, 2453 sayılı Yurt Dışında Görevli Personele Nakdi Tazminat Verilmesi ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun ve 3497 sayılı Kara Sınırlarının Korunması ve Güvenliği Hakkında Kanun kapsamında belirtilen hallerde şehit olan veya bu görevler esnasında yaralanarak bilahare şehit olanların geride kalan eş, çocuk, anne ve babalarına en yüksek devlet memuru brüt aylığının (ek gösterge dahil) 100 katı tutarında, anılan Kanunlar kapsamında belirtilen hallerde yaralananlara iş ve güçten geri kalınan süreye göre, malul olanlara ise maluliyet derecelerine göre değişen miktarlarda ilgili Bakanlık (Kuv.K.lıkları için Milli Savunma Bakanlığı, J.Gn.K.lığı ve S.G.K.lığı için İç İşleri Bakanlığı) tarafından nakdi tazminat ödenir.
(2) 2629 sayılı Uçuş, Paraşüt, Denizaltı, Dalgıç ve Kurbağa Adam Hizmetleri Tazminat Kanunu gereğince ise; yaptığı hizmet ve faaliyetler esnasında şehit olan personelin varislerine en yüksek devlet memuru brüt aylığının (ek gösterge dahil) 60 katı tutarında, anılan Kanunlar kapsamında belirtilen hallerde yaralananlara iş ve güçten geri kalınan süreye, malul olanlara ise maluliyet derecelerine göre değişen miktarlarda nakdi tazminat görev yaptığı Birlik K.lığınca ödenir.
(3) Tedavisinin devam etmesi sebebiyle, kesin işlemli sağlık raporunun alınmasının uzayacağı, yaralı personelin tedavi gördüğü sağlık kuruluşlarınca verilecek rapordan anlaşılanlara, ölüm halinde ödenen tazminatın olay tarihi itibariyle % 1'i esas alınarak 10 katı tutarı bütçe dışı avans olarak ödenir. Verilen bu avans, kesin rapor sonucu ödenecek olan tazminatın miktarından düşülür.
ç. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Tarafından Sağlanan Haklar
(1) Vazife Malulü Aylığı Bağlanması:
5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunu ile 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa göre subay, astsubay, uzman jandarma, sivil memur, uzman erbaş ve erbaş/erlerin vazife malullüğünü gerektiren sebeplerle hayatlarını kaybetmeleri halinde; hizmet süresi 30 yıla (10.800 güne) kadar olanlara 30 yıl (10.800 gün) hizmet yapmış gibi, hizmet süresi (30) yıldan fazla olanlara ise fiili ve itibari hizmet süresi toplamı üzerinden aylık bağlanır. Vazife malullüğü gerektiren sebeplerle malul olan subay, astsubay, uzman jandarma ve uzman erbaşlara hizmet süresi ve malullük derecesi üzerinden, erbaş/erlere ise öğrenim durumlarına göre hesaplanan miktarlarda aylık bağlanır.
(2) Emsal Aylığı Bağlanması:
3713 sayılı Kanun kapsamında aylık bağlanan şehit subay, astsubay, uzman jandarma, uzman erbaşların dul ve yetimleri ile malul olan subay, astsubay, uzman jandarma, uzman erbaşlara bağlanan aylıklar, bunların görevde olan emsallerinin almakta oldukları aylıklardan az olmayacak şekilde SGK tarafından ödenir.
(3) Harp Malulü Aylığı:
Harp malullerinden; uzman erbaşlara bulundukları kademenin üç ilerisindeki kademenin, uzman jandarmalara bulundukları rütbenin bir üst rütbesinin aynı kademesinin; subaylarla astsubaylara da yarbay rütbesine kadar (Yarbay hariç) bir üst rütbenin aynı kademesinin, yarbaylara albay, albaylara kıdemli albay, kıdemli albay ile general ve amirallere bir üst rütbenin, sivil iştirakçilere ise bulundukları derecenin bir üst derecesindeki aynı kademenin emekli aylığı bağlanmasına esas gösterge tablosunda karşılığı olan derece veya kademesi üzerinden vazife malullüğü aylığı bağlanır. Bulundukları derecenin bir üst derecesi olmayanlar için o derecenin üç ilerisindeki kademe göstergesi, üç ilerisindeki kademe göstergesi olmayanlar için de o derecenin son kademe göstergesi esas alınır.
Harp malulü olan erbaş/erler ile TSK'ce görevlendirilen sivil görevlilere öğrenim durumlarına göre 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 36'ncı maddesinde tespit edilen giriş derece ve kademesinin bir üst derecesindeki aynı kademesinden; bunlardan öğrenim görmemiş olanlara aynı maluliyet derecesinden vazife malulü olan ve 657 sayılı Kanuna ekli gösterge tablosundaki ilkokulu bitiren iştirakçiye bağlanması icap eden derece ve kademesinin bir üst derecesindeki aynı kademesinden, yine bunlardan 657 sayılı Kanuna göre devlet memuriyeti yapanların ise memuriyette kazanılmış hak olarak kendilerine uygulanan derece ve kademenin bir üst derecesindeki aynı kademesinden vazife malullüğü aylığı bağlanır.
(4) Derece Yükseltilmesi ve Kademe İlerlemesi:
5434 sayılı Kanunun Ek 77'nci maddesi kapsamında; subay, astsubay, uzman jandarma, uzman erbaşların dul/yetimlerine ya da kendilerine bağlanan aylıklar, kendisinden aylık bağlananların ya da kendilerinin emsalleri esas alınarak her yıl kademe ilerlemesi, her üç yılda bir derece yükselmesi işlemine tabi tutulur.
Bu şekilde yükseltilen aylıklarda, azami rütbe tavanı subaylarda kıdemli albaydır. Kıdemli albaylar ile general/amirallere bir üst rütbenin aylığı bağlanır. Astsubaydan subay olanlar, astsubaylar ve uzman jandarmalarda yükselebilecekleri azami derece ve kademe, 926 sayılı Kanunda yer alan aylık gösterge tablolarında belirtilen en yüksek derece ve kademedir. Uzman erbaşların aylık yönünden yükseltilmeleri ise 3269 sayılı Kanunun 16'ncı maddesinde belirtilen esaslara göre yapılır.
Sivil iştirakçiler ile erbaş/erlere uygulanacak azami derece ve kademe ise öğrenim durumları ve hizmet sınıfları itibariyle 657 sayılı Kanuna göre yükselebilecekleri derece ve kademedir. Derece yükselmesi ve kademe ilerlemesi, kendisinden aylık bağlananların rütbe, kıdem ve unvanlarında herhangi bir değişikliği gerektirmez.
5434 sayılı Kanunun Ek 77'nci maddesi kapsamında; her yıl kademe ilerlemesi, her üç yılda bir derece yükselmesi işlemine tabi tutulanlardan, başkasının yardım ve desteği olmadan yaşamak için gereken hareketleri yapamayacak derecede malul olanlara, asgari ücretin net tutarı, aylıklarıyla birlikte ayrıca ödenir.
(5) Şehit Çocuklarına Ödenen Aylıklar ve Evlenme Yardımı:
(a) 5434 sayılı Kanunun 74 ve 75'inci maddeleri ile 5510 sayılı Kanunun 34'üncü maddesine göre; şehit personelin vefat tarihinde, evli bulunmayan kız çocuklarına aylık bağlanır. Evlenme nedeni ile aylığı kesilmiş olanlardan sonradan boşanan veya dul kalanların da eski aylıkları bağlanarak ödenir. Ölüm tarihinde evli olmaları sebebiyle aylık bağlanmamış kız çocuklarından bilahare boşanan veya dul kalanlara da bu tarihleri takip eden ay başından itibaren aylık bağlanır.
Şehit personelin vefat tarihinde 18 yaşını, ortaöğrenim yapmakta ise 20 ve yükseköğrenim yapmakta ise 25 yaşını doldurmamış erkek çocuklarına (SGK Sağlık Kurulunca belirlenen oranda malul olduğu anlaşılanlarda yaş kaydı aranmaksızın) aylık bağlanır. Ortaöğrenimi bitirdikten sonra ve 20 yaşını doldurmadan önce ilk ders yılında yükseköğrenime başlayan erkek çocukların aylıkları aralıksız ödenir. Ortaöğrenimi bitirdikten sonra yükseköğrenime devam edebilmek için yurt dışında yabancı dil öğreniminde geçen sürenin en çok bir yılı ile lisans üstü uzmanlık öğrenimlerinde geçen sürelerin tamamı yükseköğrenimden sayılır.
(b) 5510 sayılı Kanunun hükümleri gereğince; evlenmeleri nedeniyle, gelir veya aylıklarının kesilmesi gereken kız çocuklarına talepte bulunmaları halinde almakta oldukları aylık veya gelirlerinin iki yıllık tutarı evlenme ödeneği olarak bir defaya mahsus olmak üzere SGK tarafından peşin ödenir.
(6) Şehit Anne ve Babalarına Ödenen Aylıklar:
Harp malullüğü gerektiren sebepler ile 2330 ve 3713 sayılı Kanunlar kapsamında belirtilen görevler nedeniyle hayatını kaybedenlerin anne/babalarına şart aranmaksızın aylık bağlanır.
Bunların dışındaki hallerde şehit olan personelin anne/babalarına aylık bağlanabilmesi ise; anne ve babanın, malul, yaş, muhtaçlık gibi durumlarının ilgili kanunlara uygunluğu halinde mümkün olabilmektedir.
(7) Emekli İkramiyesi:
SGK iştirakçisi personelin şehit ya da malul olması halinde, hak sahiplerine/kendilerine almakta olduğu aylığın hizmet yılı ile çarpımı kadar emekli ikramiyesi ödenir.
3713 ve 2629 sayılı Kanunlarda belirtilen hallerde şehit/malul olan personelin hak sahiplerine/kendilerine en yüksek devlet memuru aylığı üzerinden, 30 yıl hizmet yapmış gibi emekli ikramiyesi ödenir.
Erbaş ve erler; SGK iştirakçisi olmadıklarından varislerine ya da kendilerine emekli ikramiyesi ödenmez.
(8) Ek Ödeme:
5510 ve 5434 sayılı Kanunlar gereğince; harp/vazife malullüğünü gerektiren sebeplerle hayatını kaybeden ya da harp/vazife malulü olan personelin;
(a) Dul/yetimlerine ya da kendilerine SGK tarafından aylık bağlanmasına esas olan tarihten geçerli olmak üzere, başvuru tarihini izleyen yılın en geç ilk üç ayı içinde ve takip eden her yıl ek ödeme yapılır. İlk ödeme maaşa bağlanma tarihi ile o yılın Aralık ayı sonuna kadar geçen süre için yapılır. Ay farkları yıllık miktarın on ikiye bölünmesi suretiyle hesaplanır. (5434 sayılı Kanun, Ek Madde:79) Malulün ölümü halinde, en son yılda aldığı pay tutarının 5 katı bir defaya mahsus olarak dul/yetim aylığı bağlanacaklara eşit miktarda paylaştırılmak suretiyle yardım olarak ödenir ve kesilir.
(b) Ayrıca çocuklarına, ilköğretim öğrencileri için (1250), lise öğrencileri için (1875) ve yüksek öğrenim öğrencileri için (2500) gösterge rakamlarının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutar kadar her yıl eğitim ve öğretim yardımı yapılır. Bu yardımlar, 01 Eylül-31 Aralık tarihleri arasında yılda bir kez olmak üzere ve ilgili eğitim öğretim yılında öğrenci olduklarını gösterir belge ile müracaat edenlere, başvurularını izleyen ay içinde SGK tarafından toptan ödenir.
(9) Sağlık Hizmetlerinden Katılım Payı Alınmaması:
Harp ve vazife malullüğü aylığı ile 2330 ve 3713 sayılı Kanunlar kapsamında aylık alanların sağlık hizmetlerinden katılım payı alınmaz.
3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren olaylar nedeniyle vazife malullüğü aylığı alan malul personelin (erbaş/er dahil) sağlık kurulu raporu ile ihtiyaç duydukları her türlü ortez/protez ve diğer iyileştirici araç/gereçler, herhangi bir katılım payı veya fark alınmaksızın ve kısıtlama getirilmeksizin SGK tarafından karşılanır.
(10) Ulaşım Araçlarından Ücretsiz Yararlanma:
(a) 5510 ve 5434 sayılı Kanunu hükümlerince harp/vazife malullüğü gerektiren sebeplerle hayatını kaybeden personelin eşleri ile herhangi bir işte çalışmayan ve ebeveyninden dolayı bağlanan aylıktan başka geliri olmayan çocukları ile anne ve babalarına, harp ve vazife malullüğü aylığı alan malul personel ve eşlerine SGK tarafından "Ücretsiz Seyahat Kartı" verilir.
(b) Bu kart sahipleri yurt içinde; Devlet Demiryollarının yurtiçi hatlarında, denizyolları şehir hatlarında, belediyeler/belediyeler tarafından kurulan şirketler ya da belediyeler tarafından yetki verilen özel şahıs ve şirketlere ait şehir içi toplu taşıma araçlarında ücretsiz seyahat ederler.
(c) Ücretsiz Seyahat Kartı, hak sahibine SGK tarafından aylık bağlandıktan sonra gönderilir. Aylık bağlanmış, ancak kartı eline ulaşmamış olanların dilekçe ve iki adet fotoğraf ile "Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Bakanlıklar/Ankara" adresine başvurması gerekmektedir.
(11) Aylıkların Kesilmemesi:
Terörle mücadele kapsamında malul olan personelin devlet memuru olarak yeniden çalışmaya başlaması halinde, (halen 5434 sayılı Kanuna göre göreve devam edenler dahil) daha önce bağlanmış olan malullük aylıkları kesilmeden ödenmeye devam edilir.
(12) Yaşlılık (İkinci Emeklilik) Aylığı:
Uzun vadeli sigorta kollarına tabi çalışan maluller diğer şartları (yaş, prim ödeme gün sayısı vb.) yerine getirdikleri takdirde kendilerine yaşlılık (ikinci emeklilik) aylığı bağlanır. Bu şekilde yaşlılık aylığı almayı hak edemeyenlerin kesilen primleri, talepleri halinde, yaş şartını doldurmalarını müteakip SGK tarafından ödenir.
(13) Uzun Vadeli Sigorta Kollarına Tabi Olma:
Harp malulleri ile 3713 ve 2330 sayılı Kanunlara göre vazife malulü aylığı bağlanan malul gaziler; yeniden çalıştıkları takdirde, istekleri halinde uzun vadeli sigorta kollarına tabi olmak istediklerini çalıştıkları kurum/kuruluş aracılığıyla SGK' ye bildirdikleri tarihi takip eden ay başından itibaren uzun vadeli sigorta kollarına tabi olurlar.
(14) Genel Sağlık Sigortası Primi Alınmaması:
Terörle mücadele kapsamında aylık bağlanan malul gazilerin bir işte çalışmaları durumunda, bunlardan ayrıca genel sağlık sigortası primi alınmaz.
1. YASAL HAKLAR
a. Ölüm Yardımı ve Harcırah Ödemesi
926 sayılı TSK Personel Kanununun 177'nci maddesi ile 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanununun 16'ncı maddesi gereğince, şehit personelin (subay, astsubay, uzman jandarma, uzman erbaş) varislerine en yüksek devlet memuru aylığının (ek gösterge dahil) iki katı tutarında görevli olduğu Birlik K.lığınca "Ölüm Yardım Ödeneği" ödenir.
Subay, astsubay, uzman jandarmaların herhangi bir nedenle hayatını kaybetmesi halinde; görevli oldukları Birlik K.lığınca; 926 sayılı TSK Personel Kanunu hükümleri gereği en yüksek devlet memuru aylığının (ek gösterge dahil) iki katı tutarında, uzman erbaşların hayatını kaybetmesi halinde ise 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanununa göre kendi maaşlarının iki katı tutarında ölüm yardımı yapılır. Ayrıca hayatını kaybeden TSK personelinin ailesine ikamet yerlerine kadar geçici görev yolluğu (harcırah) ödenir.
Şehit olan rütbeli personelin bakmakla mükellef olduğu aile fertlerine beyan ettikleri ikamet merkezlerine taşınmaları maksadıyla harcırah ödenir.
b. Özel Harekat ve Operasyon Tazminatı
Görev yerleri itibari ile ek tazminat alan personelden; terörle mücadeleye yönelik görevlerin yapılması sırasında yaralanarak tedavileri devam edenlere, fiilen görev yapma koşulu aranmaksızın ek tazminat ödenmeye devam edilir. Bu ödemeler hiçbir şekilde 12 ayı geçemez. Yedek subay ve erbaş/erler emsalleri terhis edilseler bile kendileri terhis edilmediği sürece 12 aya kadar bu tazminatı alırlar. Kesin İşlemli Sağlık Raporunun alınması ve nakdi tazminat ödenmesi halinde ek tazminat ödenmesine son verilir.
c. Nakdi Tazminat:
(1) 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkındaki Kanun, 3713 Sayılı Terörle Mücadele Kanunu, 2453 sayılı Yurt Dışında Görevli Personele Nakdi Tazminat Verilmesi ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun, 2453 sayılı Yurt Dışında Görevli Personele Nakdi Tazminat Verilmesi ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun ve 3497 sayılı Kara Sınırlarının Korunması ve Güvenliği Hakkında Kanun kapsamında belirtilen hallerde şehit olan veya bu görevler esnasında yaralanarak bilahare şehit olanların geride kalan eş, çocuk, anne ve babalarına en yüksek devlet memuru brüt aylığının (ek gösterge dahil) 100 katı tutarında, anılan Kanunlar kapsamında belirtilen hallerde yaralananlara iş ve güçten geri kalınan süreye göre, malul olanlara ise maluliyet derecelerine göre değişen miktarlarda ilgili Bakanlık (Kuv.K.lıkları için Milli Savunma Bakanlığı, J.Gn.K.lığı ve S.G.K.lığı için İç İşleri Bakanlığı) tarafından nakdi tazminat ödenir.
(2) 2629 sayılı Uçuş, Paraşüt, Denizaltı, Dalgıç ve Kurbağa Adam Hizmetleri Tazminat Kanunu gereğince ise; yaptığı hizmet ve faaliyetler esnasında şehit olan personelin varislerine en yüksek devlet memuru brüt aylığının (ek gösterge dahil) 60 katı tutarında, anılan Kanunlar kapsamında belirtilen hallerde yaralananlara iş ve güçten geri kalınan süreye, malul olanlara ise maluliyet derecelerine göre değişen miktarlarda nakdi tazminat görev yaptığı Birlik K.lığınca ödenir.
(3) Tedavisinin devam etmesi sebebiyle, kesin işlemli sağlık raporunun alınmasının uzayacağı, yaralı personelin tedavi gördüğü sağlık kuruluşlarınca verilecek rapordan anlaşılanlara, ölüm halinde ödenen tazminatın olay tarihi itibariyle % 1'i esas alınarak 10 katı tutarı bütçe dışı avans olarak ödenir. Verilen bu avans, kesin rapor sonucu ödenecek olan tazminatın miktarından düşülür.
ç. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Tarafından Sağlanan Haklar
(1) Vazife Malulü Aylığı Bağlanması:
5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunu ile 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa göre subay, astsubay, uzman jandarma, sivil memur, uzman erbaş ve erbaş/erlerin vazife malullüğünü gerektiren sebeplerle hayatlarını kaybetmeleri halinde; hizmet süresi 30 yıla (10.800 güne) kadar olanlara 30 yıl (10.800 gün) hizmet yapmış gibi, hizmet süresi (30) yıldan fazla olanlara ise fiili ve itibari hizmet süresi toplamı üzerinden aylık bağlanır. Vazife malullüğü gerektiren sebeplerle malul olan subay, astsubay, uzman jandarma ve uzman erbaşlara hizmet süresi ve malullük derecesi üzerinden, erbaş/erlere ise öğrenim durumlarına göre hesaplanan miktarlarda aylık bağlanır.
(2) Emsal Aylığı Bağlanması:
3713 sayılı Kanun kapsamında aylık bağlanan şehit subay, astsubay, uzman jandarma, uzman erbaşların dul ve yetimleri ile malul olan subay, astsubay, uzman jandarma, uzman erbaşlara bağlanan aylıklar, bunların görevde olan emsallerinin almakta oldukları aylıklardan az olmayacak şekilde SGK tarafından ödenir.
(3) Harp Malulü Aylığı:
Harp malullerinden; uzman erbaşlara bulundukları kademenin üç ilerisindeki kademenin, uzman jandarmalara bulundukları rütbenin bir üst rütbesinin aynı kademesinin; subaylarla astsubaylara da yarbay rütbesine kadar (Yarbay hariç) bir üst rütbenin aynı kademesinin, yarbaylara albay, albaylara kıdemli albay, kıdemli albay ile general ve amirallere bir üst rütbenin, sivil iştirakçilere ise bulundukları derecenin bir üst derecesindeki aynı kademenin emekli aylığı bağlanmasına esas gösterge tablosunda karşılığı olan derece veya kademesi üzerinden vazife malullüğü aylığı bağlanır. Bulundukları derecenin bir üst derecesi olmayanlar için o derecenin üç ilerisindeki kademe göstergesi, üç ilerisindeki kademe göstergesi olmayanlar için de o derecenin son kademe göstergesi esas alınır.
Harp malulü olan erbaş/erler ile TSK'ce görevlendirilen sivil görevlilere öğrenim durumlarına göre 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 36'ncı maddesinde tespit edilen giriş derece ve kademesinin bir üst derecesindeki aynı kademesinden; bunlardan öğrenim görmemiş olanlara aynı maluliyet derecesinden vazife malulü olan ve 657 sayılı Kanuna ekli gösterge tablosundaki ilkokulu bitiren iştirakçiye bağlanması icap eden derece ve kademesinin bir üst derecesindeki aynı kademesinden, yine bunlardan 657 sayılı Kanuna göre devlet memuriyeti yapanların ise memuriyette kazanılmış hak olarak kendilerine uygulanan derece ve kademenin bir üst derecesindeki aynı kademesinden vazife malullüğü aylığı bağlanır.
(4) Derece Yükseltilmesi ve Kademe İlerlemesi:
5434 sayılı Kanunun Ek 77'nci maddesi kapsamında; subay, astsubay, uzman jandarma, uzman erbaşların dul/yetimlerine ya da kendilerine bağlanan aylıklar, kendisinden aylık bağlananların ya da kendilerinin emsalleri esas alınarak her yıl kademe ilerlemesi, her üç yılda bir derece yükselmesi işlemine tabi tutulur.
Bu şekilde yükseltilen aylıklarda, azami rütbe tavanı subaylarda kıdemli albaydır. Kıdemli albaylar ile general/amirallere bir üst rütbenin aylığı bağlanır. Astsubaydan subay olanlar, astsubaylar ve uzman jandarmalarda yükselebilecekleri azami derece ve kademe, 926 sayılı Kanunda yer alan aylık gösterge tablolarında belirtilen en yüksek derece ve kademedir. Uzman erbaşların aylık yönünden yükseltilmeleri ise 3269 sayılı Kanunun 16'ncı maddesinde belirtilen esaslara göre yapılır.
Sivil iştirakçiler ile erbaş/erlere uygulanacak azami derece ve kademe ise öğrenim durumları ve hizmet sınıfları itibariyle 657 sayılı Kanuna göre yükselebilecekleri derece ve kademedir. Derece yükselmesi ve kademe ilerlemesi, kendisinden aylık bağlananların rütbe, kıdem ve unvanlarında herhangi bir değişikliği gerektirmez.
5434 sayılı Kanunun Ek 77'nci maddesi kapsamında; her yıl kademe ilerlemesi, her üç yılda bir derece yükselmesi işlemine tabi tutulanlardan, başkasının yardım ve desteği olmadan yaşamak için gereken hareketleri yapamayacak derecede malul olanlara, asgari ücretin net tutarı, aylıklarıyla birlikte ayrıca ödenir.
(5) Şehit Çocuklarına Ödenen Aylıklar ve Evlenme Yardımı:
(a) 5434 sayılı Kanunun 74 ve 75'inci maddeleri ile 5510 sayılı Kanunun 34'üncü maddesine göre; şehit personelin vefat tarihinde, evli bulunmayan kız çocuklarına aylık bağlanır. Evlenme nedeni ile aylığı kesilmiş olanlardan sonradan boşanan veya dul kalanların da eski aylıkları bağlanarak ödenir. Ölüm tarihinde evli olmaları sebebiyle aylık bağlanmamış kız çocuklarından bilahare boşanan veya dul kalanlara da bu tarihleri takip eden ay başından itibaren aylık bağlanır.
Şehit personelin vefat tarihinde 18 yaşını, ortaöğrenim yapmakta ise 20 ve yükseköğrenim yapmakta ise 25 yaşını doldurmamış erkek çocuklarına (SGK Sağlık Kurulunca belirlenen oranda malul olduğu anlaşılanlarda yaş kaydı aranmaksızın) aylık bağlanır. Ortaöğrenimi bitirdikten sonra ve 20 yaşını doldurmadan önce ilk ders yılında yükseköğrenime başlayan erkek çocukların aylıkları aralıksız ödenir. Ortaöğrenimi bitirdikten sonra yükseköğrenime devam edebilmek için yurt dışında yabancı dil öğreniminde geçen sürenin en çok bir yılı ile lisans üstü uzmanlık öğrenimlerinde geçen sürelerin tamamı yükseköğrenimden sayılır.
(b) 5510 sayılı Kanunun hükümleri gereğince; evlenmeleri nedeniyle, gelir veya aylıklarının kesilmesi gereken kız çocuklarına talepte bulunmaları halinde almakta oldukları aylık veya gelirlerinin iki yıllık tutarı evlenme ödeneği olarak bir defaya mahsus olmak üzere SGK tarafından peşin ödenir.
(6) Şehit Anne ve Babalarına Ödenen Aylıklar:
Harp malullüğü gerektiren sebepler ile 2330 ve 3713 sayılı Kanunlar kapsamında belirtilen görevler nedeniyle hayatını kaybedenlerin anne/babalarına şart aranmaksızın aylık bağlanır.
Bunların dışındaki hallerde şehit olan personelin anne/babalarına aylık bağlanabilmesi ise; anne ve babanın, malul, yaş, muhtaçlık gibi durumlarının ilgili kanunlara uygunluğu halinde mümkün olabilmektedir.
(7) Emekli İkramiyesi:
SGK iştirakçisi personelin şehit ya da malul olması halinde, hak sahiplerine/kendilerine almakta olduğu aylığın hizmet yılı ile çarpımı kadar emekli ikramiyesi ödenir.
3713 ve 2629 sayılı Kanunlarda belirtilen hallerde şehit/malul olan personelin hak sahiplerine/kendilerine en yüksek devlet memuru aylığı üzerinden, 30 yıl hizmet yapmış gibi emekli ikramiyesi ödenir.
Erbaş ve erler; SGK iştirakçisi olmadıklarından varislerine ya da kendilerine emekli ikramiyesi ödenmez.
(8) Ek Ödeme:
5510 ve 5434 sayılı Kanunlar gereğince; harp/vazife malullüğünü gerektiren sebeplerle hayatını kaybeden ya da harp/vazife malulü olan personelin;
(a) Dul/yetimlerine ya da kendilerine SGK tarafından aylık bağlanmasına esas olan tarihten geçerli olmak üzere, başvuru tarihini izleyen yılın en geç ilk üç ayı içinde ve takip eden her yıl ek ödeme yapılır. İlk ödeme maaşa bağlanma tarihi ile o yılın Aralık ayı sonuna kadar geçen süre için yapılır. Ay farkları yıllık miktarın on ikiye bölünmesi suretiyle hesaplanır. (5434 sayılı Kanun, Ek Madde:79) Malulün ölümü halinde, en son yılda aldığı pay tutarının 5 katı bir defaya mahsus olarak dul/yetim aylığı bağlanacaklara eşit miktarda paylaştırılmak suretiyle yardım olarak ödenir ve kesilir.
(b) Ayrıca çocuklarına, ilköğretim öğrencileri için (1250), lise öğrencileri için (1875) ve yüksek öğrenim öğrencileri için (2500) gösterge rakamlarının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutar kadar her yıl eğitim ve öğretim yardımı yapılır. Bu yardımlar, 01 Eylül-31 Aralık tarihleri arasında yılda bir kez olmak üzere ve ilgili eğitim öğretim yılında öğrenci olduklarını gösterir belge ile müracaat edenlere, başvurularını izleyen ay içinde SGK tarafından toptan ödenir.
(9) Sağlık Hizmetlerinden Katılım Payı Alınmaması:
Harp ve vazife malullüğü aylığı ile 2330 ve 3713 sayılı Kanunlar kapsamında aylık alanların sağlık hizmetlerinden katılım payı alınmaz.
3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren olaylar nedeniyle vazife malullüğü aylığı alan malul personelin (erbaş/er dahil) sağlık kurulu raporu ile ihtiyaç duydukları her türlü ortez/protez ve diğer iyileştirici araç/gereçler, herhangi bir katılım payı veya fark alınmaksızın ve kısıtlama getirilmeksizin SGK tarafından karşılanır.
(10) Ulaşım Araçlarından Ücretsiz Yararlanma:
(a) 5510 ve 5434 sayılı Kanunu hükümlerince harp/vazife malullüğü gerektiren sebeplerle hayatını kaybeden personelin eşleri ile herhangi bir işte çalışmayan ve ebeveyninden dolayı bağlanan aylıktan başka geliri olmayan çocukları ile anne ve babalarına, harp ve vazife malullüğü aylığı alan malul personel ve eşlerine SGK tarafından "Ücretsiz Seyahat Kartı" verilir.
(b) Bu kart sahipleri yurt içinde; Devlet Demiryollarının yurtiçi hatlarında, denizyolları şehir hatlarında, belediyeler/belediyeler tarafından kurulan şirketler ya da belediyeler tarafından yetki verilen özel şahıs ve şirketlere ait şehir içi toplu taşıma araçlarında ücretsiz seyahat ederler.
(c) Ücretsiz Seyahat Kartı, hak sahibine SGK tarafından aylık bağlandıktan sonra gönderilir. Aylık bağlanmış, ancak kartı eline ulaşmamış olanların dilekçe ve iki adet fotoğraf ile "Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Bakanlıklar/Ankara" adresine başvurması gerekmektedir.
(11) Aylıkların Kesilmemesi:
Terörle mücadele kapsamında malul olan personelin devlet memuru olarak yeniden çalışmaya başlaması halinde, (halen 5434 sayılı Kanuna göre göreve devam edenler dahil) daha önce bağlanmış olan malullük aylıkları kesilmeden ödenmeye devam edilir.
(12) Yaşlılık (İkinci Emeklilik) Aylığı:
Uzun vadeli sigorta kollarına tabi çalışan maluller diğer şartları (yaş, prim ödeme gün sayısı vb.) yerine getirdikleri takdirde kendilerine yaşlılık (ikinci emeklilik) aylığı bağlanır. Bu şekilde yaşlılık aylığı almayı hak edemeyenlerin kesilen primleri, talepleri halinde, yaş şartını doldurmalarını müteakip SGK tarafından ödenir.
(13) Uzun Vadeli Sigorta Kollarına Tabi Olma:
Harp malulleri ile 3713 ve 2330 sayılı Kanunlara göre vazife malulü aylığı bağlanan malul gaziler; yeniden çalıştıkları takdirde, istekleri halinde uzun vadeli sigorta kollarına tabi olmak istediklerini çalıştıkları kurum/kuruluş aracılığıyla SGK' ye bildirdikleri tarihi takip eden ay başından itibaren uzun vadeli sigorta kollarına tabi olurlar.
(14) Genel Sağlık Sigortası Primi Alınmaması:
Terörle mücadele kapsamında aylık bağlanan malul gazilerin bir işte çalışmaları durumunda, bunlardan ayrıca genel sağlık sigortası primi alınmaz.